Ý kiến thăm dò
Bạn quan tâm đến chuyên mục nào trên trang?
Tăng cường phòng, chống bênh lao
Đăng lúc: 15:09:46 06/06/2024 (GMT+7)
Lao vẫn là một trong những bệnh lây truyền nguy hiểm nhất thế giới.
Mỗi ngày có gần 3.560 người tử vong vì căn bệnh có thể dự phòng và điều trị khỏi này. Nỗ lực toàn cầu trong cuộc chiến với bệnh lao đã cứu sống xấp xỉ 75 triệu mạng sống từ năm 2000 đến nay. Đã có một nỗ lực hồi phục đáng ghi nhận trong việc phổ cập phương pháp chẩn đoán và điều trị lao. Nó cho thấy một xu hướng tích cực nhằm đảo ngược những tác động tiêu cực do sự gián đoạn mà đại dịch Covid gây ra.
Vậy bệnh lao là bệnh gì?
Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm do vi trùng lao gây nên. Nếu vi trùng lao thâm nhập vào một cơ quan nào đó trong cơ thể và sinh sôi đồng thời cơ thể không thể chống lại nó, khi đó sẽ hình thành bệnh lao.
Bệnh lao có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể như lao màng phổi, lao hạch bạch huyết, lao màng não, lao xương khớp, lao màng bụng, lao hệ sinh dịch - tiết niệu, lao ruột, trong đó bệnh lao phổi thường gặp nhất (chiếm 80 – 85%) và là nguồn lây chính cho người xung quanh. Đối với người bị nghi ngờ mắc bệnh lao phổi, nếu xét nghiệm soi đờm trực tiếp thấy có vi khuẩn lao thì người bệnh được chẩn đoán là lao phổi.
Nguyên nhân bệnh Bệnh lao phổi
Bệnh lao là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Bệnh lây lan do vi khuẩn lao phát tán ra ngoài khi người mắc lao phổi ho, nói, hắt hơi, khạc nhổ mà vô tình người tiếp xúc gần đó có thể bị hít vào và gây bệnh tại phổi. Từ phổi, vi khuẩn lao có thể qua đường máu hay bạch huyết đến các tạng khác trong cơ thể và gây bệnh tại đó.
Vi khuẩn lao có khả năng kháng lại cồn và axit mà ở nồng độ đó vi khuẩn khác bị tiêu diệt. Vi khuẩn lao tồn tại được nhiều tuần trong đờm, rác ẩm và tối, chết ở nhiệt độ 1000C/5 phút và dễ bị mất khả năng gây bệnh dưới ánh nắng mặt trời.
Triệu chứng bệnh Bệnh lao phổi
Những triệu chứng lao phổi điển hình gồm:
• Ho kéo dài hơn 3 tuần (ho khan, ho có đờm, ho ra máu) là triệu chứng quan trọng nhất liên quan đến lao phổi
• Đau ngực, thỉnh thoảng khó thở
• Cảm thấy mệt mỏi mọi lúc
• Đổ mồ hôi trộm về đêm
• Sốt nhẹ, ớn lạnh về chiều
• Chán ăn, gầy sút
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được nêu trên. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy đến gặp bác sĩ để được khám bệnh và tham khảo ý kiến.
Đường lây truyền bệnh Bệnh lao phổi
Bệnh rất dễ lây từ người sang người do lây bằng đường hô hấp. Không có ổ chứa mầm bệnh trong thiên nhiên hoặc vật trung gian truyền bệnh. Nguồn bệnh là những người bệnh lao phổi, lao thanh quản, phế quản trong giai đoạn ho khạc ra vi khuẩn lao. Cứ 1 người bị lao phổi có ho khạc ra vi khuẩn có thể lây cho 10-15 người khác, nhất là trong các quần thể dân cư nhỏ như gia đình, lớp học....
Bệnh có khả năng lây mạnh trong thời gian chưa được điều trị. Nếu không được phát hiện và điều trị, người bệnh sẽ liên tục phát tán vi khuẩn lao trong suốt thời gian họ sống. Khi đã được điều trị bằng thuốc chống lao, khả năng lây bệnh rất thấp. Bệnh lao ngoài phổi không có nguy cơ lây nhiễm cho người khác.
Đối tượng nguy cơ bệnh Bệnh lao phổi
Lao phổi là bệnh rất thường gặp, có thể ảnh hưởng mọi người trong mọi lứa tuổi.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc lao phổi bao gồm:
• Suy giảm miễn dịch: nhiễm HIV, ung thư...
• Tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, đặc biệt trẻ em
• Bị các bệnh mạn tính: loét dạ dày tá tràng, đái tháo đường, suy thận mãn…
• Nghiện ma túy, rượu, thuốc lá
• Sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch kéo dài như corticosteroid, hóa chất điều trị ung thư…
Phòng ngừa bệnh Bệnh lao phổi
Để phòng ngừa sự lây lan của bệnh lao phổi có thể áp dụng một số biện pháp phòng chống sau:
• Tiêm phòng bệnh lao phổi: Tiêm BCG được thực hiện cho trẻ em để phòng chống lao. Hiện nay, nhà nước đang thực hiện tiêm phòng lao ngay tháng đầu sau sinh trong chương trình Tiêm chủng mở rộng
• Sử dụng khẩu trang khi đi ra ngoài hoặc khi tiếp xúc với người bệnh lao phổi.
• Che miệng khi hắt hơi, rửa tay sạch sẽ thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
• Người bệnh lao phổi tránh lây nhiễm cho người khác bằng cách không ngủ cùng phòng với người khác, không đến nơi đông người...
• Người bệnh phải đeo khẩu trang, khi ho, hắt hơi phải che miệng, khạc đờm vào chỗ qui định và đờm hoặc các vật chứa nguồn lây phải được hủy đúng phương pháp.
• Tận dụng ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt cho nơi ở và các vật dụng của người bệnh.
• Thực hiện lối sống lành mạnh như: ăn uống hợp lý, ngủ đầy đủ, tập thể dục đều đặn và không sử dụng các chất gây nghiện như ma túy, rượu bia, thuốc lá…
• Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc và khám sức khỏe định kỳ là điều cần thiết để phòng bệnh lao.
Những lưu ý khi điều trị bệnh lao:
• Khi điều trị bệnh lao, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
• Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ
• Uống thuốc theo đúng lịch (có thể sử dụng hộp chia thuốc hàng ngày)
• Hỏi bác sĩ về những tác dụng phụ khi sử dụng thuốc
• Tái khám đúng hẹn
• Có ý thức giữ gìn, cẩn thận không lây bệnh cho người khác
• Giữ vệ sinh theo hướng dẫn của bác sĩ
• Báo ngay cho bác sĩ khi có các dấu hiệu như sốt, ớn lạnh, ho kèm đờm đổi màu hoặc có máu, các triệu chứng không thuyên giảm mặc dù đang sử dụng thuốc
Phòng Dân số & TTGDSK
Mỗi ngày có gần 3.560 người tử vong vì căn bệnh có thể dự phòng và điều trị khỏi này. Nỗ lực toàn cầu trong cuộc chiến với bệnh lao đã cứu sống xấp xỉ 75 triệu mạng sống từ năm 2000 đến nay. Đã có một nỗ lực hồi phục đáng ghi nhận trong việc phổ cập phương pháp chẩn đoán và điều trị lao. Nó cho thấy một xu hướng tích cực nhằm đảo ngược những tác động tiêu cực do sự gián đoạn mà đại dịch Covid gây ra.
Vậy bệnh lao là bệnh gì?
Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm do vi trùng lao gây nên. Nếu vi trùng lao thâm nhập vào một cơ quan nào đó trong cơ thể và sinh sôi đồng thời cơ thể không thể chống lại nó, khi đó sẽ hình thành bệnh lao.
Bệnh lao có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể như lao màng phổi, lao hạch bạch huyết, lao màng não, lao xương khớp, lao màng bụng, lao hệ sinh dịch - tiết niệu, lao ruột, trong đó bệnh lao phổi thường gặp nhất (chiếm 80 – 85%) và là nguồn lây chính cho người xung quanh. Đối với người bị nghi ngờ mắc bệnh lao phổi, nếu xét nghiệm soi đờm trực tiếp thấy có vi khuẩn lao thì người bệnh được chẩn đoán là lao phổi.
Nguyên nhân bệnh Bệnh lao phổi
Bệnh lao là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Bệnh lây lan do vi khuẩn lao phát tán ra ngoài khi người mắc lao phổi ho, nói, hắt hơi, khạc nhổ mà vô tình người tiếp xúc gần đó có thể bị hít vào và gây bệnh tại phổi. Từ phổi, vi khuẩn lao có thể qua đường máu hay bạch huyết đến các tạng khác trong cơ thể và gây bệnh tại đó.
Vi khuẩn lao có khả năng kháng lại cồn và axit mà ở nồng độ đó vi khuẩn khác bị tiêu diệt. Vi khuẩn lao tồn tại được nhiều tuần trong đờm, rác ẩm và tối, chết ở nhiệt độ 1000C/5 phút và dễ bị mất khả năng gây bệnh dưới ánh nắng mặt trời.
Triệu chứng bệnh Bệnh lao phổi
Những triệu chứng lao phổi điển hình gồm:
• Ho kéo dài hơn 3 tuần (ho khan, ho có đờm, ho ra máu) là triệu chứng quan trọng nhất liên quan đến lao phổi
• Đau ngực, thỉnh thoảng khó thở
• Cảm thấy mệt mỏi mọi lúc
• Đổ mồ hôi trộm về đêm
• Sốt nhẹ, ớn lạnh về chiều
• Chán ăn, gầy sút
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được nêu trên. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy đến gặp bác sĩ để được khám bệnh và tham khảo ý kiến.
Đường lây truyền bệnh Bệnh lao phổi
Bệnh rất dễ lây từ người sang người do lây bằng đường hô hấp. Không có ổ chứa mầm bệnh trong thiên nhiên hoặc vật trung gian truyền bệnh. Nguồn bệnh là những người bệnh lao phổi, lao thanh quản, phế quản trong giai đoạn ho khạc ra vi khuẩn lao. Cứ 1 người bị lao phổi có ho khạc ra vi khuẩn có thể lây cho 10-15 người khác, nhất là trong các quần thể dân cư nhỏ như gia đình, lớp học....
Bệnh có khả năng lây mạnh trong thời gian chưa được điều trị. Nếu không được phát hiện và điều trị, người bệnh sẽ liên tục phát tán vi khuẩn lao trong suốt thời gian họ sống. Khi đã được điều trị bằng thuốc chống lao, khả năng lây bệnh rất thấp. Bệnh lao ngoài phổi không có nguy cơ lây nhiễm cho người khác.
Đối tượng nguy cơ bệnh Bệnh lao phổi
Lao phổi là bệnh rất thường gặp, có thể ảnh hưởng mọi người trong mọi lứa tuổi.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc lao phổi bao gồm:
• Suy giảm miễn dịch: nhiễm HIV, ung thư...
• Tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, đặc biệt trẻ em
• Bị các bệnh mạn tính: loét dạ dày tá tràng, đái tháo đường, suy thận mãn…
• Nghiện ma túy, rượu, thuốc lá
• Sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch kéo dài như corticosteroid, hóa chất điều trị ung thư…
Phòng ngừa bệnh Bệnh lao phổi
Để phòng ngừa sự lây lan của bệnh lao phổi có thể áp dụng một số biện pháp phòng chống sau:
• Tiêm phòng bệnh lao phổi: Tiêm BCG được thực hiện cho trẻ em để phòng chống lao. Hiện nay, nhà nước đang thực hiện tiêm phòng lao ngay tháng đầu sau sinh trong chương trình Tiêm chủng mở rộng
• Sử dụng khẩu trang khi đi ra ngoài hoặc khi tiếp xúc với người bệnh lao phổi.
• Che miệng khi hắt hơi, rửa tay sạch sẽ thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
• Người bệnh lao phổi tránh lây nhiễm cho người khác bằng cách không ngủ cùng phòng với người khác, không đến nơi đông người...
• Người bệnh phải đeo khẩu trang, khi ho, hắt hơi phải che miệng, khạc đờm vào chỗ qui định và đờm hoặc các vật chứa nguồn lây phải được hủy đúng phương pháp.
• Tận dụng ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt cho nơi ở và các vật dụng của người bệnh.
• Thực hiện lối sống lành mạnh như: ăn uống hợp lý, ngủ đầy đủ, tập thể dục đều đặn và không sử dụng các chất gây nghiện như ma túy, rượu bia, thuốc lá…
• Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc và khám sức khỏe định kỳ là điều cần thiết để phòng bệnh lao.
Những lưu ý khi điều trị bệnh lao:
• Khi điều trị bệnh lao, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
• Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ
• Uống thuốc theo đúng lịch (có thể sử dụng hộp chia thuốc hàng ngày)
• Hỏi bác sĩ về những tác dụng phụ khi sử dụng thuốc
• Tái khám đúng hẹn
• Có ý thức giữ gìn, cẩn thận không lây bệnh cho người khác
• Giữ vệ sinh theo hướng dẫn của bác sĩ
• Báo ngay cho bác sĩ khi có các dấu hiệu như sốt, ớn lạnh, ho kèm đờm đổi màu hoặc có máu, các triệu chứng không thuyên giảm mặc dù đang sử dụng thuốc
Phòng Dân số & TTGDSK